Obiekty piłkarskie w Polsce niezależnie od daty oddania do użytku, oprócz – co oczywiste – konieczności spełniania określonych prawem powszechnym przepisów (prawo budowlane, bezpieczeństwo pożarowe, przepisy sanitarne, itp.), celem dopuszczenia do rozgrywek piłkarskich sygnowanych przez Polski Związek Piłki Nożnej (trzy najwyższe klasy rozgrywkowe), lub wojewódzkie Związki Piłki Nożne (czwarty poziom rozgrywkowy i niższe) winny spełniać określone zapisami stosownych podręczników przepisy piłkarskiej centrali nadającej ton w niniejszym zakresie wszystkim poziomom piłkarskiej rywalizacji w Polsce.
Przepisy regulujące obiekty piłkarskie
Niniejsze – oprócz celu nadrzędnego jakim jest permanentna poprawa standardów we wszelkich aspektach funkcjonowania piłki nożnej – ma na celu podnoszenie jakości obiektów piłkarskich, a w obiektach niespełniających określonych norm adaptację infrastruktury, która umożliwi udostępnienie zawodnikom oraz widzom bezpiecznych i estetycznych obiektów. W uzupełnieniu niniejszego należy zwrócić uwagę, iż komfort pracy osób funkcyjnych podczas organizacji meczu piłki nożnej (kierownik ds. bezpieczeństwa, spiker, media, sędziowie, delegat meczowy, itp.) również jest tematem traktowanym w ów dokumentach.
Minimalne standardy dla stadionów według kategorii
Podręczniki licencyjne dla niższych klas rozgrywkowych, gdzie rozgrywki są prowadzone przez Wojewódzkie Związki Piłki Nożnej, podobnie jak dokumenty określające standardy w trzech najwyższych ligach, gdzie za organizację rozgrywek centralnych odpowiedzialnych jest Polski Związek Piłki Nożnej, a dokładnie Departament Rozgrywek Krajowych, określają minimalne wymagania dotyczące infrastruktury, podzielone na trzy kategorie wymagalności.
Kryteria licencyjne A, B, C dla klubów piłkarskich
- kryteria obowiązkowe A – w przypadku braku spełnienia niniejszych kryteriów Klub nie otrzyma licencji na grę na danym poziomie rozgrywkowym,
- kryteria obowiązkowe B – w przypadku braku spełnienia niniejszych kryteriów Klub może otrzymać licencję uprawniającą do gry na danym poziomie rozgrywkowym, lecz równocześnie podlega nadzorowi lub sankcjom,
- kryteria nieobowiązkowe C – w przypadku braku spełnienia niniejszych kryteriów na danym poziomie rozgrywkowym klub otrzyma licencję uprawniającą do gry na danym poziomie rozgrywkowym. Kryteria C określają najwłaściwszą praktykę postępowania, rekomendują rozwiązania, które w najwłaściwszy sposób spełnią określone potrzeby z obszaru organizacji, komfortu widzów, czy bezpieczeństwa meczu piłki nożnej.
Przepisy są rokrocznie aktualizowane i choć zasadniczo nie ma rewolucyjnych zmian, piłkarska centralna dba, by poprzeczka z sezonu na sezon szybowała w górę. Oprócz wymagań formalnych dla Klubów, w ramach których podstawowym wymogiem jest posiadanie Stadionu, który umożliwia rozgrywanie meczów w ramach rozgrywek o mistrzostwo ligi (Klub musi dowieść formalnie, iż jest właścicielem obiektu, a przypadku wynajmu musi dostarczyć pisemną umowę z administratorem/właścicielem gwarantującą możliwość rozgrywania meczów w charakterze gospodarza przez cały okres trwania rozgrywek w ramach danego sezonu licencyjnego) – obiekt musi spełniać wszystkie wymagania określone przepisami. A jest ich kilkanaście.
Pierwszym z wymogów obowiązkowych jest posiadanie regulaminów. Administrator obiektu winien zadbać o regulamin definiujący prawa i obowiązki użytkowników obiektu na którym realizowane są imprezy sportowe. Precyzyjnie o prawach i obowiązkach uczestników meczu (przede wszystkim kibiców) winien traktować regulamin zawodów sportowych za który z kolei odpowiedzialny jest organizator wydarzenia. Mecze niższych lig, poza nielicznymi na przestrzeni sezonu wyjątkami, są imprezami sportowymi nie posiadającymi statusu imprez masowych. Dlatego też regulamin zawodów sportowych jest głównym dokumentem regulującym uczestnictwo w wydarzeniu, a sumiennie przemyślane zapisy zadbają o bezpieczeństwo organizatora zarówno podczas przeprowadzenia imprezy, jak i po jej zakończeniu w przypadku pojawienia się jakichkolwiek roszczeń. Regulaminy winny być umieszczone przed każdym z wejść oraz prezentować treść na tablicy w określonym formacie (czytelność dla uczestników).
Minimum określone przepisami:
- Umieszczenie regulaminów przed każdym z wejść na obiekt.
- Wymiar każdego z regulaminów w formacie nie mniejszym niż B1 (70 cm x 100 cm).
Umieszczenie na regulaminach piktogramów (grafiki prezentujące np. przedmioty zakazane do wnoszenia).
Dobra praktyka
Umieszczenie regulaminu zawodów oraz obiektu w ramach witryny internetowej klubu.
Opracowanie i udostępnienie dla widzów regulaminu depozytu.
Regulacje dotyczące bezpieczeństwa i dostępności stadionów
Kolejnym wymogiem infrastrukturalnym od którego spełnienia zależy pozytywna decyzja dopuszczająca obiekt do rozgrywek jest realizacja wymogów stricte związanych z bezpieczeństwem widowiska. W ramach niniejszego trybuny obiektu winny być wyposażone w furtki bezpieczeństwa, które otwierają się w stronę płyty boiska (na zewnątrz od strony kibiców przebywających na sektorach). Furtki winny być odpowiednio oznaczone – obowiązkowo w informację „wyjście ewakuacyjne” oraz dwustronną numerację. Co istotne furtki wyróżniać się mają innym od pozostałych elementów ogrodzenia kolorem, a w celu zapobieżenia nieuprawnionemu wejściu na pole gry należy je wyposażyć w urządzenia blokujące, łatwo i szybko otwieralne. Podręcznik w ramach obszaru bezpieczeństwa wskazuje również na konieczność posiadania sprawnego systemu zabezpieczającego przed wyładowaniami atmosferycznymi, co powinno być udokumentowane aktualnym protokołem pomiaru.
Minimum określone przepisami:
1. furtki ewakuacyjne pomalowane wyróżniającym je kolorem, dwustronnie ponumerowane, z informacją „wyjście ewakuacyjne”.
Miejsca dla publiczności
Zgodnie z przyjętymi wymaganiami ilość miejsc udostępnionych dla kibiców podczas wydarzenia piłkarskiego winna odpowiadać minimalnym wartościom:
- 500 miejsc dla poziomu 3. ligi piłkarskiej,
- 300 miejsc dla poziomu 4. ligi piłkarskiej,
- 200 miejsc dla poziomu ligi okręgowej,
- 100 miejsc dla poziomu ligi A-klasowej,
- 50 miejsc dla poziomu ligi B-klasowej.
Miejsca siedzące muszą być indywidualne (oddzielone od innych miejsc), na stałe przytwierdzone do podłoża, ponumerowane oraz wykonane z materiału trudno zapalnego. Zaleceniem jest wyposażenie obiektów w siedziska z oparciami o wysokości od 20 do 30 cm.
Minimum określone przepisami:
- Indywidualne miejsca siedzące w określonej ilości (wartość definiuje poziom ligi), ponumerowane, trudno zapalne.
- Siedziska z oparciami o wysokości 20 do 30 cm.
Posiadanie certyfikatu trudno zapalności zgodne z klasą C-s1, badanie metodą wg PN-EN ISO 11925-2:2010.
Dobra praktyka
Sektor gości
Dbając o żywotny interes klubu gościa w ramach możliwości udziału w widowisku piłkarskim zorganizowanej grupy kibiców gości każdy obiekt winien posiadać sektor kibiców gości, gwarantujący bezpieczne przyjęcie. Pojemność niniejszego sektora to co najmniej 5% ogólnej liczby miejsc udostępnionych na obiekcie (w rozgrywkach 3. ligi precyzuje się dodatkowo, iż miejsc winno być nie mniej niż 50, w rozgrywkach 4. ligi nie mniej niż 30). Dopuszcza się posiadanie w ramach sektora gości tylko miejsc stojących. Istotne, aby sektor kibiców klubu gościa posiadał trwałe ogrodzenie o minimalnej wysokości 2,2m z możliwością utworzenia wokół niego strefy buforowej. Dla wygody kibiców klubu gościa, w pobliżu sektora winna być wydzielona, dedykowana minimum 1 toaleta. W klasie okręgowej, klasie A, klasie B standardy w ramach niniejszego kryterium ustalają poszczególne wojewódzkie Związki Piłki Nożnej.
Minimum określone przepisami:
1. Zapewnienie wygrodzonego ogrodzeniem trwałym o wysokości minimum 2,2m sektora kibiców gości o pojemności minimum 5% miejsc udostępnionych dla publiczności na całym obiekcie.
Zapewnienie miejsc siedzących.
Zapewnienie osobnej drogi dojścia do stadionu uniemożliwiającej mieszanie się kibiców obu drużyn.
Dobra praktyka
Miejsca dla przedstawicieli klubu gościa
Podobnie jak komfort kibiców gości, ważnym jest zadbanie o miejsca dla oficjeli. W ramach tego obowiązkowego kryterium Klub występujący na poziomie 3. ligi winien wydzielić 10 miejsc siedzących, w tym co najmniej 3 miejsca dla przedstawicieli klubu gościa. Precyzuje się, iż miejsca muszą być oznakowane oraz usytuowane w miejscu z niezakłóconą, dobrą widocznością (preferowana lokalizacja na trybunie głównej). W ramach rozgrywek 4. ligi, klasy okręgowej, klasy A, klasy B standardy w ramach niniejszego kryterium ustalają poszczególne wojewódzkie Związki Piłki Nożnej.
Minimum określone przepisami:
1. wyznaczenie 10 miejsc siedzących dla oficjeli, w tym 3 miejsca dla kierownictwa klubu gościa.
Wyznaczenie miejsc zapewniających maksymalny komfort uczestnictwa w meczu (wyprofilowane siedziska, zadaszenie, umiejscowienie w centralnej części trybuny, zapewnienie cateringu).
Dobra praktyka
Miejsca dla widzów niepełnosprawnych
Miejsca dla widzów niepełnosprawnych to kolejne kryterium obowiązkowe „A”, które winno likwidować problemy z dostępnością obiektów dla osób z dysfunkcjami. Organizator winien zapewnić minimum 3 miejsca dla widzów niepełnosprawnych (w szczególności dostosowane dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim) z dobrą, niezakłóconą widocznością. Jednocześnie zabronionym jest wyznaczanie tych miejsc w obszarze pola gry (płyty boiska). Warto zauważyć, iż spełnienie niniejszego kryterium jest obligatoryjne na każdym poziomie rozgrywkowym.
Minimum określone przepisami:
1. Wyznaczenie 3 miejsc dla osób niepełnosprawnych.
Zapewnienie zadaszenia nad wyznaczonymi miejscami dla osób niepełnosprawnych.
Dobra praktyka
Zapewnienie toalety dla osób niepełnosprawnych.
Zapraszamy do drugiej części, w której opisujemy dalsze wymogi infrastrukturalne stadionów piłkarskich w niższych ligach.